Sinds 2009 zijn ouders wettelijk verplicht afspraken te maken over de omgang met hun minderjarige kinderen. De afspraken leg je vast in een ouderschapsplan. Maar in de praktijk blijkt dat de omgangsregeling in het ouderschapsplan niet altijd wordt nageleefd. Dit komt vooral voor bij echtscheidingen met hoog oplopende conflicten, de zogenaamde vechtscheiding.

Aangifte

Wat kan je doen als jouw ex-partner zich niet aan jullie ouderschapsplan houdt? In heel ernstige gevallen is de enige optie om aangifte te doen bij de politie. Dit is bijvoorbeeld als er aanwijzingen zijn dat een kind naar het buitenland is meegenomen om zo onder het gezag van de andere ouder uit te komen. Soms is een gang naar de rechter noodzakelijk om een omgangsregeling af te dwingen. In de meeste gevallen echter is het beste om het gesprek aan te gaan met de ex-partner. Doe dit bij voorkeur onder begeleiding van een erkende mediator.

Brief van de Minister

De Minister voor Rechtsbescherming Sander Dekker heeft onlangs in een brief aan de Tweede Kamer gereageerd op onderzoek naar het niet nakomen van omgangsregelingen. De kamerleden Vera Bergkamp van D66 en Michiel van Nispen van de SP hebben hem om dit onderzoek gevraagd. Ze willen dat ouders betere hulp krijgen om zich aan omgangsregelingen te houden. Daarom hebben ze de minister verzocht om op basis van dit onderzoeksrapport met voorstellen te komen. Kern van het probleem bij conflictscheidingen is dat ouders in hun boosheid of teleurstelling niet altijd meer in staat zijn tot redelijk overleg. Zij raken daardoor in conflict met de ex-partner en betrekken daarbij de kinderen, die hiervan schade ondervinden.

Australisch voorbeeld

De onderzoekers zijn van oordeel dat een ouderschapsplan niet een in beton gegoten plan moet zijn. Beter is het als je de set van afspraken naar behoefte kan wijzigen. In het verlengde daarvan stellen zij het introduceren van een proefperiode voor. Ouders en kinderen ervaren zo hoe de afspraken over contact/omgang in de praktijk uitwerken. Dat biedt ook een goede gelegenheid om kinderen nadrukkelijker te betrekken. Ouders hebben behoefte aan hulp bij het maken van weloverwogen afspraken over hun kinderen. Als voorbeeld van hoe het anders kan, geldt Australië. Daar bestaat een speciaal programma dat familieruzies helpt op te lossen. Het overgrote deel van het programma bestaat uit gesubsidieerde mediation. Daarom wordt deze gegeven in speciaal opgerichte en door de overheid gefinancierde centrums voor familie relaties.

Scheiden zonder schade

De minister is het met de meeste bevindingen in het onderzoek eens. In het belang van het kind en de betrokken ex-partners vraagt hij in te zetten op het oplossen van conflicten zonder rechtszaken. Daarvoor zal binnen het programma Scheiden zonder Schade het ouderschapsplan en de werking daarvan worden aangepast. Er start een proef naar Australisch voorbeeld in één van de regiolabs. De minister gaat ook actie ondernemen tegen ouders die hun kind meenemen naar het buitenland om zo een omgangsregeling te omzeilen. Je kind tegen zijn wil of tegen de wil van de andere ouder naar het buitenland meenemen is ontvoering. Wij houden u op de hoogte van de ontwikkelingen.